رسانه گروهی پارس

بیماری قند ( دیابت بردو قسم است . نوع اول کمتر شایع و وابسته به انسولین (Insulin Dependent) می باشد. دراین نوع که شروع آن پیش از سن 30 سالگی است

، غده پانکراس هورمون انسولین را به مقدار کافی نمی سازد . نوع دوم غیروابسته به انسولین بوده وبه تقریب 90 درصد بقیه موارد دیابت را تشکیل می دهد و معمولاً دربالغین پس از سن 40 سالگی رخ می دهد.
دردیابت نوع دو مقاومت به انسولین وجوددارد . بدین معنی که پانکراس انسولین را به مقدار کافی می سازد ولی سلولهای بدن دربکاربردن آن دچار اختلال می باشند.
دربیماران مبتلا به بیماری قند میزان گلوکز (قند) خون افزایش می یابد. به مرور زمان این عدم تعادل منجر به بیماری قلبی ، بیماری کلیوی ، سکته مغزی ، اختلال بینائی ومشکلات دیگر مانند استعداد به عفونت ها و تأخیر در ترمیم زخم می گردد.
دربیشتر موارد چاقی واضافه وزن از خطرناک ترین عواملی است که در دیابت نوع دو نقش عمده دارد. عوامل ارثی ، افزایش سن ، وعدم فعالیت جسمی نیز به افزایش روز افزون بیماری قند کمک می کند.
رژیم غذائی مناسب ومکمل های غذائی مانند ویتامین ها ، مواد معدنی و اسیدهای آمینه غالباً دربرطرف کردن علائم دیابت نوع دو مؤثر می باشند ولی آنها را می توان دردیابت نوع یک نیز بکار برد. درصورت مصرف مکمل های غذائی ، مقدار انسولین یا داروهای دیگر ضد بیماری قندرا باید تنظیم کرد.

پلی ویتامین ومواد معدنی :
دریک بررسی تجویز ترکیبی از ویتامین های مختلف ومواد معدنی به مدت یکسال درسالمندان مبتلا به دیابت خطر عفونت را بیش از 80 درصد کاهش داد.

ویتامین های گروه ب :
ویتامین های گروه B دربوجودآوردن آنزیم هائی که گلوکز را به انرژی مبدل می کنند دخالت دارندوازبروز آسیب عصبی دربیماران مبتلا به دیابت جلوگیری می کنند. کاهش میزان ویتامین B1 وویتامین B6 دربسیاری از بیماران دیابت یک دیده می شود. تجویز ویتامین B1 به مقدار 25 میلیگرم درروز همراه با 50 میلیگرم ویتامین B6 درروز پس از چهارهفته منجر به بهبود بسیاری از علائم عصبی دیابت ( نروپاتی) گردید. ویتامین B12 برای حفظ بهداشت خون و اعصاب وبرای کار سلولهای عصبی ونیز تقسیم سلولی جنبه اساسی دارد. تجویز آن ازراه دهان یا داخل وریدی آسیب عصبی ناشی از بیماری قند را کاهش می دهد.. مقدار آن 100 تا 400 میکروگرم درروز همراه با 400 میکروگرم اسید فولیک درروز توصیه شده است . می توان با مصرف خوراکهای حیوانی مانند گوشت مقدار زیادی ازاین ویتامین رابه بدن رسانید.
بیوتین یکی از ویتامین های گروه B می باشد که برای متابولیسم گلوکز ضروری است . دریک بررسی به تعدادی از بیماران دیابت نوع یک 16 میلیگرم بیوتین درروز تجویز گردید. پس از یک هفته میزان قند خون ناشتا درآنها 50 درصد کاهش یافت . نتایج مشابهی نیز با تجویز 9 میلی گرم بیوتین دررور بمئت دوماه دردیابت نوع دو بدسا آمده است .
بیوتین دردهای ناشی از آسیب عصبی رادربیماران مبتلا به دیابت کاهش می دهد. برخی از پزشکان 16 میلیگرم بیوتین را به مدت چند هفته توصیه می کنند.

آنتی اکسیدانها:
این ترکیبات درمیوه ها ، سبزی ها، خشکبار فراوان می باشندو سلولهای بدن را ازآسیب ریشه های آزاد که درنتیجه سوخت وساز موادغذائی دربدن تولید می شوند محافظت کرده واز بعضی عوارض دیابت مانند آسیب عصبی ، بیماری قلب و اختلال بینائی پیشگیری می کند.
* ویتامین E یکی از قوی ترین ضداکسیدانها بوده واز تشکیل پلاکهای چربی که سبب انسداد عروق میگردند جلوگیری می کند. افرادی که میزان ویتامین E درخون آنها نقصان پیداکرده است استعداد بیشتری به ابتلا به دیابت نوع یک ودو دارند. ویتامین E دربادام ، جوانه گندم ، ذرت ، سویابین ، خشکبار و براکلی وجوددارد. مقدار مصرف آن 400 تا 900 واحد بین المللی درروز است . به موجب یک بررسی به تعدادی از بیماران که به مدت شش ماه این ویتامین تجویز شده بود ، آسیب ناشی از بیماری قند کاهش یافته بود. تجربه ها درانسان و جانوران نشان داد که تجویز ویتامین E شخص را از صدمات کلیه وچشم که از عوارض خطرناک بیماری قند می باشند محافظت می کند. ویتامین E همچنین خطر سکته را دربیماران دیابتی که معتاد به سیگار هستند کاهش میدهد.
* ویتامین C یکی از قوی ترین ضداکسیدانها ست و سلولهای بدن را دربرابر آسیب ریشه های آزاد محافظت کرده واز خطر عوارض خطرناک بیماری قند می کتاهد. ویتامین C به مقدار زیاد دربسیاری از میوه ها و سبزی ها ودرگوشت و ماهی نیز وجوددارد. بیماران مبتلا به دیابت نوع یک غالباً دچار نقصان ویتامین C می باشند.. این ویتامین مقدار سوربیتول را که موجب آسیب چشم ، اعصاب و کلیه دربیماران دیابتی می شود کاهش می دهد. دریک بررسی تجویز ویتامین به مقدار 500 میلی گرم دوباردرروز به مدت یک سال از دفع پروتئین درادرار دیابتی ها بمقدار زیاد کاسته شد. دفع پروتئین درادرار بیماران دیابتی نشانه سرانجام بد بیماری است .
* اسید آلفا لیپوئیک یکی از آنتی اکسیدانهای قوی وطبیعی است که متابولیسم گلوکز را بهبود می بخشد.
آزمایش ها ی مختلف نشان داد که تجویز 600 تا 1200 میلیگرم این ماده درروز ، حساسیت به انسولین را بیشتر کرده و عوارض عصبی بیماری قند
را تخفیف می دهد. دریک مطالعه تجویزروزانه 600 میلیگرم این آنتی اکسیدان درروز به مدت 18 ماه پیشرفت آسیب کلیه را دربیماران مبتلا به دیابت نوع یک کند کرد. برخی 150 میلیگرم این ماده را برای هرروز صبح تجویز می کنند.

ویتامین D :
این ویتامین برای جذب کلسیم ، استحکام استخوانها وتقویت دستگاه ایمنی ضروری است وبرای پیشگیری بیماری قند ، فشار خون ، و سرطان نیز اهمیت دارد. منبع اصلی آن بیشتر ماهی های چرب مانند سالمون ، مارکرل ( ماهی خال دار) ، تونا و حبوبات است .
بنابریک گزارش از دانشگاه آکلند درسال 2004 تجویز مقدار کافی ویتامین D از خطر بیماری قند کاست . دربیماران مبتلا به دیابت نوع دو وآنهائی که درخطر مرزی (Prediabetes ) آن هستندئ ویتامین D حساسیت به انسولین وترشح آن را افزایش داده وقندخون را کاهش می دهد.
مقدارمصرف این ویتامین دربالغین 600 تا 800 واحد بین المللی درروز و درکودکان و دردوران بلوغ تا 400 واحد درروز است .

اسیدهای چرب اصلی ( Essential) :
این ترکیبات بدن را درمقابل آسیب عصبی محافظت کرده و جدار شریان هارا نرم نگهمیدارند. روغن ماهی (Fish Oil) به میزان کلسترول خوب (HDL) خون افزوده و ازخطر بیماری قلبی می کاهد. مقدار مصرف آن 1000 میلیگرم دوبار درروز است روغنEvening Primerose (گل مغربی) یکی دیگر از اسیدهای چرب مفید است . دریک پژوهش 1000 میلیگرم آن سه بار درروز به مدت 6 ماه موجب کاهش دردهای دیابتی (نوروپاتی) گردید.
Gymnema Sylvestre گیاهی است از هندوستان که به پادین آوردن خون کمک می کند و درپاره ای از موارد نیاز به انسولین یا داروهای دیگر ضد قند را کاهش می دهد . مقدار مصرف آن 200 میلیگرم دوبار درروز است .( این گیاه را نابود کننده قند می خوانند وبیش از 5000 سال است که توسط هندی ها مورد استفاده قرار می گیرد. می گویند دربسیاری از بیماران نیاز به تزریق انسولین را ای بین می برد. . و حتی برای کم کردن وزن بدن نیز بسیار مفید است .

روی :
استفاده از این ماده دربسیاری از بیماران دیابت یک و دو باعث کاهش میزان قند خون بوده است . روی ، موجب می گردد که بدن انسولین را به مصرف برساند . بعلاوه کمبود آن موجب اختلال درسیستم ایمنی می گردد. تجویز روی سبب تسریع درترمیم زخم ها می شود. ترمیم زخم دربیماری قند دچار اختلال می شود. مقدار مصرف روی 30 میلیگرم درروز می باشد. درصورتیکهازاین ماده بیش از یک ماه استفاده گردد ، تجویز مس به مقدار دومیلی گرم درروز نیز مورد لزوم است .

کروم :
مطالعات چندی نشان داد که کروم با افزایش حساسیت به انسولین درپائین آوردن میزان قند ، کلسترول و تری گلیسرید های خون دربیماران مبتلا به هردو نوع بیماری قند مؤثر است . کروم دردیابت حاملگی و دیابت ناشی از داروهای استروئید نیز اثر مثبت دارد. اغلب پزشکان آن را به مقدار 200 میکروگرم ، سه بار درروز همراه با غذا توصیه می کنند. با تجویز کروم مقدار مورد نیاز انسولین را می توان کم کرد. مخمر آبجو سرشار از این عنصر معدنی است .

کوآنزیم Q10
این ماده برای تولید انرژی مورد لزوم است ومیزان آن دربیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش می یابد. بنظر می آید که این ماده برای متابولیسم گلوکز ضروری است . پزشکان Q10
را به مقدار 50 میلیگرم درروز تجویز می کنند.

منیزیم :
پژوهش های جدید نشان داد که بیماران مبتلا به بیماری قند بخصوص نوع 1 آن ممکن است به کمبود این عنصر دچار شوندومستعد به عوارض چشمی و بیماری قلبی گردند. منیزیم به تولید انسولین دربیماران سالمند مبتلا به دیابت 2 کمک می کند.
تجویز منیزیم دربیمارانی که دچار بیماری کلیه هستند باید با احتیاط انجام گیرد. غالب پزشکان به بیماران دیابتی که دارای کلیه سالم هستند روزانه 200 تا 600 میلیگرم آن را تجویز می کنند.

منگنز:
تجربه های برروی جانوران آزمایشگاهی نشان داد که کمبود منگنز میزان قند خون را افزایش می دهد. با تجویز 3 تا 5 میلیگرم آن ازراه خوراک می توان قند خون را به میزان طبیعی باز گرداند.

Billberry

این گیاه درپیشگیری آسیب چشم که از عوارض بیماری قند است سومند است .

Taurine

میزان این اسید آمینه که به آزادشدن انسولین کمک می کند دربیماران مبتلا به دیابت نوع دو کمتر می باشد. این ماده از انعقاد خون که عامل مهمی دربروز بیماری قلبی است جلوگیری می کند. تورین درغذاهائی که سرشار از پروتئین هستند وجود دارد. مقدار مصرف آن 500 میلیگرم دوبار درروز قبل از غذاست .

Vanadium
این عنصر نیز ممکن است در کنترل میزان گلوکز دربیماری قند مفید باشد.
توضیح : هریک از این مکمل هائی که نام بردیم ممکن است با داروهای تجویز شده توسط پزشک که برای بیماریهای دیگر مورد استفاده قرار می دهید در تعارض باشد. لذا قبل از مصرف هریک ازاین مکمل ها قبلاً با پزشک معالج خود مشورت کنید.

نوشته دکتر همایون آرام